#03 . ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΣΗΜΕΙΩΤΙΚΗΣ

ΑΠΟ ΤΟ «ΚΑΝΑΡΙΝΙ» ΜΕΧΡΙ ΤΟ «ΣΤΕΦΑΝΙ»
ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2010
ΚΕΙΜΕΝΟ-ΠΗΓΗ: Το ποίημα του Κιτασόνο Κατουέ «Η θεωρία της σημειωτικής». Αναδημοσίευση από τον ιστότοπο www.thing.net/~grist/ld/japan/kitasono.htm

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:

• Οι καρτ ποστάλ «Πέντε καναρινί ρίγες» του Αντώνη Κατσούρη σε σύνδεση με την λέξη «καναρινί»

• Η φωτογραφία «3 ΜΜ» της Δήμητρας Ιωάννου σε σύνδεση με την λέξη «μ.μ.»

• Το φωτογραφικό δίπτυχο «Σταύρωση» του Παναγιώτη Λάμπρου σε σύνδεση με τις λέξεις «λευκή» και «στεφανιού»

Ένα ποίημα φτιαγμένο από σημεία σαν μία λίστα, σαν μία φωτογραφία, σαν μία θέα, σαν ένα έργο ζωγραφικής, υπερρεαλιστικό αλλά όχι ακριβώς. Το aglimpse of 03 αρχίζει με τη «Θεωρία της σημειωτικής» του Κατουέ Κιτασόνο (1902-1978), από την πρώτη συλλογή του «Λευκό άλμπουμ» (Shiru no arubamu) του 1929, σε μετάφραση Τζον Σολτ. Ξεχωριστή μορφή της ιαπωνικής πρωτοπορίας από την περίοδο του μεσοπολέμου και μετά, ο Κιτασόνο ήταν ένας πειραματιστής που το 1935 ίδρυσε το καλλιτεχνικό κλαμπ και περιοδικό ποίησης VOU (λέξη που εσκεμμένα δεν σημαίνει τίποτα). Το VOU αποδείχθηκε ένα από τα σημαντικότερα περιοδικά πρωτοποριακής ποίησης του 20ου αιώνα. Ποιήματα του Κιτασόνο δημοσιεύονται διαδικτυακά στοwww.thing.net/~grist/ld/japan/kitasono.htm

O Τζον Σολτ έχει μεταφράσει επιλογή ποιημάτων του Κατουέ Κιτασόνο («Oceans beyond monotonous space, Selected poems of Kitasono Katue», Highmoonoon Books, 2007) κι έχει γράψει την κριτική βιογραφία του («Shredding the tapestry of meaning: The poetry and poetics of Kitasono Katue», Harvard University Asia Canter, 1999).

Θεωρία Σημειωτικής του Κιτασόνο Κατουέ

λευκά σερβίτσια
λουλούδι
κουτάλι
άνοιξη, 3 μμ
λευκό
λευκό
κόκκινο

*

πρίσμα αρχιτεκτονική
λευκό ζώο
χώρος

*

γαλάζια σημαία
μήλο και μία ευγενής
λευκό τοπίο

*

λουλούδια και μουσικά όργανα
λευκό παράθυρο
άνεμος

*

τσόφλι και στεφάνι
νεαρού κοριτσιού με παντόφλες
πορτρέτο ενός καναρινιού που μαραίνεται ατμόπλοιο

*

αγόρι του θερμοκηπίου
αμυδρή σελήνη
λευκό λουλούδι
λευκό

*

καλλυντικά και πυροτεχνήματα
το γαλάζιο παράθυρο μιας κούκλας
λευκές κάλτσες
αισθητική
λευκή αισθητική

*

ασημένια κυβιστική κούκλα
ασημένια κυβιστική κούκλα
λουλούδι και καθρέφτης
στατική

*

λευκή αρχιτεκτονική
μακρινός προαστιακός ουρανός
μακρινός

*

ουρανός
θάλασσα
κήπος σε ταράτσα
αγόρι καπνίζοντας τσιγάρο, αποχρωματισμένο αγόρι
μόνο του
χώρος

*

μαγευτικό ασημένιο αγόρι μαγευτικής ευγενούς
μαγευτικό ασημένιο αγόρι μαγευτικής ευγενούς
αντανακλάται σε κόκκινο καθρέφτη
αντανακλάται σε κόκκινο καθρέφτη
λευκά χέρια και φρύδια και λουλούδια
εγώ
χώρος

*

γαλάζιος ουρανός
δεν μπορώ να δω τίποτα
δεν μπορώ να δω τίποτα
λευκή κατοικία

*

λευκή αμυδρή θέα
ξεθωριασμένη ροζ σημαία
απελπισία

*

αποχρωματισμένο αγόρι
αμυδρός ουρανός
υάκινθος
παράθυρο
λευκό τοπίο

*

είναι ευτυχισμένο τρόπος ζωής κι εγώ
είναι ευτυχισμένο ιδέες κι εγώ
είναι διαφανές απολαύσεις κι εγώ
είναι διαφανές ήθη κι εγώ
είναι φρέσκο όρεξη κι εγώ
είναι φρέσκο αγάπη κι εγώ

αναμνήσεις γαλάζιου παρελθόντος
όλες πεταμένες σε μελανοδοχείο

*

η μηχανική είναι σκοτεινή
τα φυτά είναι βαριά

*

λευκά σερβίτσια
μπουκέτο και βιβλίο με ποιήματα
λευκό
λευκό
κίτρινο

*

λευκή κατοικία
λευκή
ροζ ευγενής
λευκή αμυδρή θέα
γαλάζιος ουρανός

*

τρομπέτα αριστοκράτες φοράνε όλοι κόκκινα μαντήλια

*

επίσημο βραδυνό ένδυμα
επίσημο βραδυνό ένδυμα
επίσημο βραδυνό ένδυμα
επίσημο βραδυνό ένδυμα
επίσημο βραδυνό ένδυμα
βαρετά

***

Απόδοση: Δήμητρα Ιωάννου

ΠΕΝΤΕ ΚΑΝΑΡΙΝΙ ΡΙΓΕΣ

του Αντώνη Κατσούρη

A typical scene, Canary Islands

κάτω από τον υποτροπικό ήλιο των Καναρίων Νήσων

Homeward bound, Canary Islands

με φωτογραφική μηχανή μεγάλου φορμά

Parque de Santa Catalina, Gran Canaria

και Ektachrome φιλμ

Gran Canaria Landscape

από τον Γερμανό Elmar Ludwig

A Folk Group, Tajeda, Gran Canaria

κάποτε τη δεκαετία του ’60

πέντε ταχυδρομικές κάρτες που εκδόθηκαν από τα ιρλανδικά John Hinde Studios

πέντε φωτογραφικά tableaux – περισσότερο «αναμνήσεις» παρά απεικονίσεις ακριβώς επειδή επιτρέπουν στον θεατή τους να ξεκινήσει μια δική του αφήγηση και να την συνεχίσει ακολουθώντας την επιθυμία του

πέντε εξιδανικευμένες εικόνες διακοπών που διαθέτουν και τα προνόμια μίας «προστιθέμενης αξίας»: τα πρόσωπα-χαρακτήρες, την ενδυματολογική επιμέλεια, τη χρήση των αντικειμένων ή ακόμη και της χλωρίδας σαν «έξτρα» στοιχεία ενός στυλιζαρίσματος, μιας επιτήδευσης, μιας έντεχνης υπερβολής που κάνουν αυτές τις κάρτες σπάνια δείγματα ενός ειδυλλιακού και αναχρονιστικού camp…

camp postale

… που μεταφέρει, μεταθέτει, «ταξιδεύει» τις σκηνές-των-ειδυλλίων σε τόπους και εποχές αθωότητας, αν όχι ευτυχίας, στη ζώνη όπου αμφότερες έχουν την πολυτέλεια της μη ταξινόμησης, της πρωτοτυπίας, των αδιάκοπων μεταμφιέσεων…

ταχυδρομικές κάρτες από την Ατοπία.

ΛΕΞΗ-ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ: ΚΑΝΑΡΙΝΙ

3 ΜΜ . 3 PM

της Δήμητρας Ιωάννου / by Dimitra Ioannou

dioannouPM

λέξη-σύνδεσμος: μ.μ. / word-link: p.m.

ΣΤΑΥΡΩΣΗ . CRUCIFIXION

του Παναγιώτη Λάμπρου / by Panayiotis Lamprou

λέξη-σύνδεσμος: λευκό / word-link: white

λέξη-σύνδεσμος: στεφάνι / word-link: wreath